తెలుగు జాతీయాలు

ఏనుగుల పోట్లాటకు ఎర్ర చీమ రాయబారమన్నట్టు

సమఉజ్జీగా లేని వ్యవహారం అనే అర్థంలో ఈ జాతీయం ప్రయోగంలో ఉంది. స్థాయిని మించి చేసే వ్యర్థ ప్రయత్నాలను విమర్శించే విషయంలో దీన్ని వాడుతుంటారు. ఏనుగుతో పోలిస్తే ఎర్రచీమ చాలా చిన్నదే. విడిగా అయితే ఆ ఎర్రచీమ ఎవరినైనా కుడితే కాస్తంత నొప్పి ఉంటే ఉండవచ్చేమో.

ఏనుగునెక్కి కుక్క అరుపులకు దడిచినట్టు

ఏనుగును ఉత్తమ జంతువుగా, కుక్కను నీచ జంతువుగా చెబుతారు. అలాగే ఏనుగునెక్కటం అంటే కీర్తిని పొందటంతో సమానంగా కూడా చెబుతారు. ఏనుగు వీధిలో వెళుతుంటే కుక్కలు మొరుగుతాయి అని ఓ సామెత ఉంది. అంటే ఉత్తములు ఏదైనా పని చేస్తున్నప్పుడు నీచులు వంకలు పెడుతుంటారన్నది దీని అర్థం.

ఏకుతో తాకితే మేకుతో మొట్టినట్టు

చాలా అల్పమైన అపకారానికి భయంకరమైన శిక్షను విధించటం అనే అర్థంలో ఈ జాతీయం ప్రయోగంలో ఉంది. ఏకుతో ఎదుటి వ్యక్తిని తాకటమంటే ఎదుటి వ్యక్తికి శారీరకంగా ఏమాత్రం బాధను కలిగించే విషయం కాదు. కానీ చాలా అల్పమైన ఆ పనికి మేకుతో మొట్టాడట ఎదుటి వ్యక్తి.

ఎలుగు సలుగెరిగిన పని

బాగా నైపుణ్యం ఉన్న పనివాళ్లు చేసే పని అనే అర్థంలో ఈ జాతీయం ప్రయోగంలో ఉంది. ఇది వ్యవసాయం మీద ఆధారపడి జీవించే వారి మధ్య ఎక్కువగా కనిపిస్తుంటుంది.పొలం దున్నటానికి నాగలిని ఉపయోగిస్తుంటారు. ఆ నాగలికి దుంపను అమర్చటంలోనే అసలైన పనితనమంతా ఇమిడిఉంది.

ఎన్ని పుంగనూర్లు అయితే ఒక బెంగుళూరు అవుతుందన్నట్టు..

చుక్కల్లో చంద్రుడులాంటిది ఇది. అన్నిటికంటే అధికం అని చెప్పే సందర్భాలలో దీని ప్రయోగం కనిపిస్తుంది. ఇటువంటి జాతీయాలు స్థానికంగా మాండలికపరంగా ఎక్కడికక్కడ ఉంటూనే ఉంటాయి. కర్ణాటక ప్రాంతానికి సంబంధించిన బెంగుళూరు నగరం చాలా గొప్పది అని చెప్పటం దీనిలో పైపైకి కనిపించే విషయం.

మూలం/సేకరణ: 
eenadu.net

ఎద్దుకు చొప్పవేసి ఆవును పాలియ్యమన్నట్టు..

దౌర్జన్యం చేసేవారిని పెంచి పోషిస్తూ మంచివారిని పనిచెయ్యండని ఒత్తిడి చేస్తుంటారు కొందరు. అలాంటివారిని గురించి ప్రస్తావించాల్సి వచ్చినప్పుడు ఈ జాతీయాన్ని వాడటం కనిపిస్తుంది. ఆవు సాధుజంతువు. ఎద్దును బలవంతులకు పోలికగా చెబుతారు. ఈ పోలికే ఈ జాతీయ ఆవిర్భావానికి వేదికైంది.

మూలం/సేకరణ: 
eenadu.net

ఎద్దుకు చొప్పవేసి ఆవును పాలియ్యమన్నట్టు..

దౌర్జన్యం చేసేవారిని పెంచి పోషిస్తూ మంచివారిని పనిచెయ్యండని ఒత్తిడి చేస్తుంటారు కొందరు. అలాంటివారిని గురించి ప్రస్తావించాల్సి వచ్చినప్పుడు ఈ జాతీయాన్ని వాడటం కనిపిస్తుంది. ఆవు సాధుజంతువు. ఎద్దును బలవంతులకు పోలికగా చెబుతారు. ఈ పోలికే ఈ జాతీయ ఆవిర్భావానికి వేదికైంది.

మూలం/సేకరణ: 
eenadu.net

ఎద్దు ఎండకు దున్న నీడకు లాగినట్లు..

సరిపోని జోడి, కలయిక కలవని మనస్తత్వాలు అనే లాంటి అర్థాలలో ఈ జాతీయం ప్రయోగంలో కనిపిస్తుంది. బండికి ఓ వ్యక్తి ఓ వైపు ఎద్దును, మరోవైపు దున్నను కట్టాడట. ఎద్దు ఒక వైపునకు, దున్న మరో వైపునకు బండిని లాగుతూ ఉంటే ఆ బండి ప్రయాణం ఎలా ఉంటుందో ఎవరైనా వూహించవచ్చు.

మూలం/సేకరణ: 
eenadu.net

ఎంత పండినా కూటిలోకే...

ఎంత పండినా కూటిలోకే, ఎంత ఉండినా కాటిలోకే అన్నట్టు అన్నది జాతీయం. కొన్ని జీవన సత్యాలు ఇలా జాతీయాలుగా అవతరించాయి. వైరాగ్య సంబంధమైన భావనలను ప్రకటించేటప్పుడు ఇలాంటి జాతీయాలను వాడుతుంటారు. పంట ఎంత గొప్పగా పండినా, ఎంత ఎక్కువగా పండినా దాన్ని అలా కలకాలం నిల్వ ఉంచరు.

ఎంత తొండమున్నా దోమ ఏనుగు కాదు..

కొన్ని సందర్భాలలో దుర్మార్గులకు, మంచివారికి ఏదో ఒకటి రెండు పోలికలు కనిపిస్తుంటాయి. అంత మాత్రం చేత దుర్మార్గులు ఎప్పుడూ మంచివారితో సమానులు కారు అని తెలియచెప్పే సందర్భాలలో ఈ జాతీయ ప్రయోగం కనిపిస్తుంది. ఏనుగుకు తొండమున్నట్టే దోమకు కూడా చిన్న తొండం లాంటి అవయవం ఉంటుంది.

మూలం/సేకరణ: 
ఈనాడు.నెట్

Pages