అప్పు తీసుకోవడం దాన్ని తీర్చలేక కష్టాలపాలు కావటం మంచిది కాదని హెచ్చరించే సందర్భాలలో పెద్దలు ఉదహరించే జాతీయమిది. అప్పు చేసి పప్పుకూడు తిని ఆ తర్వాత అందరితోనూ అవమానాలు పొందేకన్నా తాను సొంతంగా సంపాదించుకున్న ఉప్పు వేసిన గంజైనా ఎంతో గొప్పదంటారు.
|
పూర్వకాలం నాటి పెద్దలు అనవసరంగా అప్పులు చేయవద్దని పిల్లలను హెచ్చరించే సందర్భాలలో ఈ జాతీయాన్ని వాడుతుంటారు. అప్పు నిప్పు అని కూడా అంటుంటారు. అప్పుంటే ముప్పు అని చెబుతుంటారు.
|
అన్నీ తెలిసినమ్మ అమావాస్యనాడు చస్తే ఏమీ తెలియనమ్మ ఏకాదశినాడు చచ్చిందన్నట్టు అన్నది జాతీయం. ఈ జాతీయం తెలుగువారి ఆచార వ్యవహారాలు, నమ్మకాల ఆధారంగా అవతరించింది. చాంద్రమానాన్ని పాటించే తెలుగువారు అమావాస్య మంచిదికాదని భావిస్తారు. అది వారి నమ్మకం.
|
మేలు జరుగుతుందని ఆశపడినప్పుడు అనుకున్న మేలు జరగకపోగా మరికొంత కీడు వచ్చిపడ్డ సందర్భాలలో ఈ జాతీయప్రయోగం కనిపిస్తుంది. ఓ వ్యక్తి దరిద్రంతో బాధపడుతూ తనకు కావలసిన అన్నం, వస్త్రాలు ఎవరో దానం చేస్తానంటే వెళ్ళాడట.
|
సమాజంలో నిరంతరం ద్రోహచింతనతో ఉండేవారిని గురించి ప్రస్తావించాల్సి వచ్చినప్పుడు ఈ జాతీయాన్ని వాడుతుంటారు. ఉపకారం చేయమని అడగటానికి వెళ్ళిన వ్యక్తికి ఉపకారం చేయకపోగా చేస్తున్నట్లు నటించి అపకారం చేసి అవమానిస్తుంటారు కొందరు.
|
మనిషిలోని బలహీనతలను, మోసగుణాలను వెక్కిరించే జాతీయాలు కూడా కొన్ని ఉన్నాయి. వ్యంగ్యంమాటున చురుకు పుట్టించే అలాంటి జాతీయాలలో ఇదొకటి. కొంతమంది ఎదుటివారికి విపరీతంగా నీతులు చెబుతుంటారు. తత్వోపదేశం చేస్తుంటారు. వారు మాత్రం అందుకు భిన్నంగా స్వార్థంతో ప్రవర్తిస్తుంటారు.
|
సమయ సందర్భాలను, సమయస్ఫూర్తిని పాటించినప్పుడే ఎవరికైనా విజయం దక్కుతుందనే విషయాన్ని వివరించి చెప్పే జాతీయం ఇది. సక్రమంగా వర్షాలు కురిసే నేల అదునుగా ఉన్నప్పుడు విత్తనాలు చల్లితే ఆ విత్తనాలు మొలకెత్తుతాయి.
|
సామాన్య కుటుంబ జనజీవనంలో అత్తకోడళ్ల నడుమ తగాదాలు చెలరేగే పరిస్థితులను చూసిన కొందరు చెప్పిన జాతీయం ఇది. అత్తలు కోడళ్లను నెగ్గుకురానివ్వరని కఠినంగా ప్రవర్తిస్తూ వారని హింసిస్తుంటారన్న భావనతో అవతరించిన జాతీయమిది.
|
సామాన్య కుటుంబ జనజీవనంలో అత్తకోడళ్ల నడుమ తగాదాలు చెలరేగే పరిస్థితులను చూసిన కొందరు చెప్పిన జాతీయం ఇది. అత్తలు కోడళ్లను నెగ్గుకురానివ్వరని కఠినంగా ప్రవర్తిస్తూ వారని హింసిస్తుంటారన్న భావనతో అవతరించిన జాతీయమిది.
|
ఏ పనైనా ఎంతవరకు చేయాలో అంతవరకే చేయాలి. హద్దులను పాటించాలి. అలా కాకపోతే అన్నీ అనర్థాలేనని హెచ్చరించే సందర్భాలలో ఈ జాతీయం ప్రయోగం కనిపిస్తుంది. సంస్కృతంలో కూడా అతి సర్వత్రా వర్జయేత్‌ అనే సూక్తి ఉంది.
|
