తెలుగు జాతీయాలు

పడిశం పది రోగాల పెట్టు

దేహ సంబంధమైన రోగాల గురించి కూడా మన జాతీయాలు విశ్లేషిస్తుంటాయి. వైద్యశాస్త్రపరంగా పలు జాతీయాలు కూడా ప్రచారంలో ఉన్నాయి. అలాంటి వాటిలో ఇదొకటి. రోగ సంబంధమైన విషయాలను అనుభవపూర్వకంగా తర్వాత తరాల వారికి తెలియజేసే వాటిలోనిది ఇది.

మూలం/సేకరణ: 
ఈనాడు.నెట్

పంజరంలో పెట్టినా కాకి చిలుక పలుకులు పలకదన్నట్టు..

చిలుకలను పంజరంలో పెట్టి పెంచుకొనే అలవాటు కొందరికి ఉంటుంది. చిలుకలాగే కాకికూడా పక్షే కదా దాన్ని కూడా తెచ్చి పంజరంలో పెడితే చిలుకలాగే చక్కగా పలుకుతుందేమోనని ఓ వ్యక్తి అనుకున్నాడట. చిలుక పలకటానికి పంజరమే కారణమన్నది అతని భావన.

మూలం/సేకరణ: 
eenadu.net

నోట్లో చక్కెర, కడుపులో కత్తెర అన్నట్లు

పైపై మాటలు ప్రేమపూర్వకంగా ఉంటూ అంతరంగంలో శత్రుత్వాన్ని, పగను కలిగి ఉన్నవారిని గురించి చెప్పాల్సి వచ్చినప్పుడు ఈ జాతీయాన్ని వాడటం కనిపిస్తుంది. మాటకు ప్రతీక నోరు. చేతలకు, రక్షణలాంటి కార్యాలకు ప్రతీక కడుపు. కడుపులో దాచుకోవటం అంటే జాగ్రత్తగా రక్షించటం అనే అర్థం ఉంది.

మూలం/సేకరణ: 
ఈనాడు.నెట్

నేలరాయి నెత్తికెత్తుకున్నట్లు

అనవసరమైన పనిని మీద వేసుకొని కష్టాలను అనుభవించటం అనే అర్థంలో ఈ జాతీయం ప్రయోగంలో ఉంది. ఓ వ్యక్తి కాలిబాటన నడుస్తూ ఉంటే పక్కన నేలమీద ఒక బండరాయి కనిపించిందట. అతడు తన దోవన తాను పోక ఆ రాయిని పెకలించి ఎత్తి నెత్తిన పెట్టుకున్నాడట.

నీరులేని పైరు నూనె లేని జట్టు

కొన్ని జాతీయాలు ఆరోగ్య సూత్రాలను నేర్పేవిగా కూడా ఉంటాయి. అలాంటి వాటిలో ఇదొకటి. పైరు చక్కగా ఏపుగా పెరిగి పంట పండాలంటే నీరు బాగా ఉండాలి. అలాగే మనిషికి అలంకారంగా ఉండే నెత్తిమీది జుట్టు ఆరోగ్యంగా అందంగా ఉండాలంటే దానికి నూనె రాస్తుండాలి.

నరం లేని నాలుక...

నరం లేని నాలుక ఎటైనా తిరుగుతుందన్నది జాతీయం. అంటే మాట నిలుపుకోలేకపోవటం, ఇప్పుడు చెప్పింది మరికాసేపటికి కాదనటం అనేలాంటి అర్థాలలో ఈ జాతీయం ప్రయోగంలో ఉంది. నాలుక అనేది మాటకు ప్రతీకగా, నరం అనే దాన్ని పటుత్వానికి గుర్తుగానూ చెబుతారు.

ధనమొస్తే దాచుకోవాలి.. రోగం వస్తే చెప్పుకోవాలి

సమాజంలో మనిషి ఎప్పుడు ఎలా ప్రవర్తించాలనే విషయాన్ని తెలియచెప్పేందుకు ఈ జాతీయం ఉపకరిస్తుంది. ధనం ఉంది కదాని ముందూ వెనుకా చూసుకోకుండా ఖర్చుపెట్టకూడదు... దాచుకోవాలి. అలాగే రోగం వస్తే వైద్యుడికి చూపించుకోకుండా చెప్పకుండా ఉండకూడదు.

దరిలేని బావి దాపులేని కొంప అన్నట్టు

వెళ్లటానికి సమీపంలో లేని విషయాలను గురించి చెప్పుకొనేటప్పుడు ఈ జాతీయాన్ని వాడుతుంటారు. మనిషికి కావలసిన ప్రధాన అవసరాలలో తాగటానికి నీరు, ఉండటానికి ఇల్లు ముఖ్యమైనవి. దీన్ని దృష్టిలో ఉంచుకొని ఈ జాతీయం అవతరించింది. బావి దగ్గరగా ఉంటే నీటి సౌకర్యం బాగా ఉంటుంది.

మూలం/సేకరణ: 
eenadu.net

తేనె పోసి పెంచినా వేపకు చేదుపోనట్టు

ఎంతగా నీతులు బోధించినా మనసు మారని దుర్మార్గులను గురించి తెలియచెప్పే సందర్భాలలో ఈ జాతీయాన్ని వాడుతుంటారు. వేపకు చేదు సహజ లక్షణం. నీళ్లకు బదులు తేనె పోసి ఆ చెట్టును పెంచినా చేదు పోయే అవకాశం లేదు.

తెగితే లింగడు రాయేనన్నట్లు

స్థానబలిమి కాని తన బలిమి కాదు అని అన్నాడు వేమన. తమతమ నెలవులు తప్పిన తమ మిత్రులే శత్రువులవుతారన్నాడు బద్దెన. అట్లాంటిదే ఇది.

మూలం/సేకరణ: 
eenadu.net

Pages